Tatry Online
Razem przez szlaki
Ustaw tę stronę jako głównš Dodaj tę stronę do UlubionychNapisz do mnieGrupa pl.rec.gory
Opisy szlaków
Tatry Wysokie v.1
Tatry Wysokie v.2
Tatry Zachodnie
Tatry Zakopiańskie
Zakopane i okolice
Galerie zdjęć
Tatry Wysokie
Tatry Wysokie v.2
Tatry Wysokie v.3
Tatry Zachodnie
Tatry Zachodnie v.2
Orla Perć i inne
Różne
Rozkłady jazd
PPKS Zakopane
PKP Zakopane
TEZ Poprad
SAD Smokovec
Inne

Giełda sprzętu
Tatrzańska toplista
Ankieta
Quiz Tatrzański
Chat Tatrzański
Księga gości
Katalog stron
Współpraca

Gazetka mailowa



Klimat, flora i fauna Tatr

Klimat - jeśli jesteś nawet początkującym turystą napewno wiesz, jak parszywa może być pogoda w Tatrach. Napewno wiele razy zdarzyło Ci się wyjść w góry, gdy zapowiadała się piękna pogoda, a wrócić przemoczony i zziębniety. Tego nie da sie uniknąć, można jednak złagodzić skutki poprzez odpowiednie ubranie i przygotowanie, a także przez zasięgnięcie informacji o aktualnym stanie pogody w Tatrach. Ale przejdĽmy do rzeczy: po pierwsze temperatura powietrza w górach maleje średnio o 0,6 stopnia Celsjusza na 100 m wysokości, a roczna suma opadów wynosi ok. 1500 mm z czego ponad połowa to opady śniegu. Z tym ostatnim wiąże się tak przecież nagłaśniane przez TOPR zagrożenie lawinowe. W zimie każdego dnia jest ogłaszany stopień zagrożenia lawinowego w skali 1-4. Szczególnie narażone szlaki oznaczone są dużymi i rzucającymi się w oczy tablicami informującymi o nienezpieczeństwie. Szczególnym typem lawiny są tzw. deski śnieżne. W jednej z nich zginął Mieczysław Karłowicz.Kolejnym istotnym elementem są wiatry, a szczegółowiej słynny halny. Wieje on z południa, zwykle po długotrwałym nasłonecznieniu stoków słowackichMgliście i wilgotno - często spotykany widok w Tatrach , ma bardzo niszczącą siłę: łamie drzewa, zrywa dachy z domów; jest wyraĽnie ciepły i po krótkotrwałych opadach przynosi dłuższą poprawę pogody. Następnym dość powszechnym, choć w wyższych partiach wyjątkowo podstępnym i niebezpiecznym elementem klimatu jest nagłe oblodzenie szlaku. W takim wypadku zaleca się wyłącznie czekanie na pomoc z zewnątrz, gdyż inne próby kończą się prawie zawsze tragicznie. Wycieczkę mogą zamienić w koszmar także mgły. Sam szedłem zamglonym szlakiem na Małołączniak i wiem jak to utrudnia orientację. Wędrując niezbyt wyraĽnie oznaczonymi szlakami narażamy sie podczas wędrówki w takiej pogodzie na pobłądzenie. GroĽnie wygląda sprawa w Tatrach Wysokich, gdyż nawet niewielkie zboczenie ze szlaku może się skończyć nawet kilkusetmetrowym lotem w dół. Gdy pobłądzisz najlepiej postaraj się wrócić do znaków i jeżeli jest to możliwe, poczekać aż mgła opadnie.


Flora - w Tatrach można spotkać naprawdę wiele ciekawych i godnych uwagi roślin. Wiele z nich to endemity - można je spotkać tylko w Tatrach. Z drzew można wyróżnić przede wszystkim znaną, piękną i niestety rzadką limbę (piękny okaz nad Morskim Okiem), z krzewów szeroko rozpowszechniona jest kosodrzewina, występująca aż do wysokości 1800 m n.p.m. oraz wilcze łyko. Do popularnych roślin zielnych Tatr należą: krokus oraz szarotka (nie rosną w Tatrach Wysokich), a także lepnica bezłodygowa, dębik ośmiopłatkowy, goryczka Kluzjusa, dziewięćsił bezłodygowy, omieg kozłowiec, sasanka alpejska, zawilec narcyzowy, tłustosz alpejski, wawrzynek wilczełyko i urdzik karpacki. Cała flora Tatr znajduje się pod ścisłą ochroną, gdyż większość wymienionych wyżej roślin jest rzadka i występuje tylko w Tatrach na obszarze Polski. Z tego powodu zanim zdecydujesz się zerwać jakiś kwiat w TPN, pomyśl, że już za kilka lat moższ już nie zobaczyć tej rośliny w górach.


Bogactwo szaty roślinnej korzystnie wyróżnia Tatry spośród wszystkich pasm karpackich. Ogólna ilość gatunków roślin naczyniowych rosnących w TPN wynosi około 1300, z czego przeszło 250 to gatunki górskie i wysokogórskie.
Uderzającym rysem krajobrazu Tatr są wyraĽnie zaznaczające się piętra roślinności (piętra klimatyczno-roślinne) - efekt zmian klimatycznych wzdłuż gradientu wysokościowego. Od podnóży po najwyższe szczyty obserwujemy kolejno:
1. regiel dolny (do 1250 m npm), piętro lasów mieszanych z klimatem umiarkowanie chłodnym;
2. regiel górny (1200-1550 m npm) piętro borów świerkowych zwieńczone górną granicą lasu z klimatem chłodnym;
3. piętro kosodrzewiny (1550-1800 m npm), o klimacie bardzo chłodnym;
4. piętro alpejskie (halne) (1800-2250 m npm) z klimatem umiarkowanie zimnym i dominacją niskich muraw wysokogórskich;
5. piętro subniwalne (turniowe) o klimacie zimnym występujące tylko w Tatrach Wysokich powyżej 2250 m npm - stref dominacji roślin zarodnikowych (porostów, mchów, wątrobowców) oraz luĽnych, rozrzuconych wśród nagich skał i ubogich w gatunki niskich muraw.

Na obszarze TPN występuje przeszło 10 000 gatunków roślin i zwierząt. Tatry stanowią centrum endemizmu i flory wysokogórskiej, w tym wielu bardzo rzadkich gatunków reliktowych. Wśród samych gatunków roślin kwiatowych występuje tu 35 endemitów i subendemitów tatrzańskich, zachodniokarpackich oraz ogólnokarpackich, (nie licząc endemicznych podgatunków, odmian i tzw. gatunków w grupach apomiktycznych), a także ponad 450 gatunków górskich, z których blisko połowa ma tu jedyne w Polsce miejsca występowania.

Fauna - według mnie jest bogatsza nawet od flory Tatr, gdyż górskie zwierzęta z reguły nie występują na innych obszarach Polski. Do większych osobników można zaliczyć niedĽwiedzie (często spotykane w okol. Dol. Roztoki), kozice, a także świstaki (duża szansa na usłyszenie ich charakterystycznego świszczenia jest w Dol. za Zdjęcie pochodzi ze strony internetowej TPNMnichem) oraz jelenie. Do bardziej znanych ptaków zalicza się przede wszystkim dumnego Orła Przedniego. Oprócz niego występują jeszcze mniejsze ptaszki: krzyżodziób świerkowy, drozd obrożny, kruk, orzechówka, siwarnik i pluszcz. Jedynym naturalnie zarybionym zbiornikiem wodnym w TPN jest Morskie Oko (zw. dawniej z tego powodu Rybim Stawem). Występują tam pstrągi, przypływające Rybim Potokiem. Próbowano też zarybiać inne jeziora (np. Czarny Staw pod Rysami), lecz nigdy te przedsięwzięcia się nie powiodły. Na obszarze TPN nie należy zachowywać się głośno, gdyż straszy to i tak bardzo płochliwe zwierzęta. Dokarmianie ryb i kaczek przez turystów kończy się tragicznie dla tych mieszkańców jezior i rzek.


Począwszy od drugiego akapitu materiały o florze pochodzą ze strony internetowej TPN

<